Europa en Albanië (2)
Een nieuwe morgen, een nieuwe dag, vanuit Tirana in Albanië.Bijgekomen van de dag van gisteren in het zuiden van het land, hierbij een indruk van een dag in dit bijzondere land:
In de omgeving van de stad Sarandë hebben we diverse projecten bezocht van organisaties waarmee de stichting Kom over en Help samenwerkt. Projecten waarbij Roma-kinderen worden begeleid in de buitenschoolse opvang; waar geestelijk en lichamelijk gehandicpaten worden opgevangen; waar Roma kinderen les krijgen in een school, en waar armere kinderen opgevangen worden en maaltijden krijgen.
Bij de gesprekken met bestuursleden, activiteitenbegeleiders, leraren en projectleiders valt steeds de enorme betrokkenheid van hen allen op. Ze hebben hart voor kinderen, hart voor Albanië. Dat merken we ook wanneer we uitleg krijgen over diverse projecten elders in het land. Projecten waar kleinschalige land- en tuinbouw wordt ontwikkeld. Projecten waarbij terminaal zieke patiënten worden geholpen. Projecten waarbij eenzame ouderen worden samengebracht en geholpen. Altijd weer die inzet en die betrokkenheid. In soms erbarmelijke omstandigheden juist die bewogenheid. Wat zou het goed zijn als iedere Nederlander hier eens twee dagen meeliep: je wordt er stil van om te zien hoe goed we het hebben in ons eigen land.
Neem de gezondheidszorg voor terminale patiënten in Albanië. Het is verboden dat dergelijke patiënten verzorgd worden in een ziekenhuis. Dat moet thuis gebeuren. Maar heel wat ouderen hier hebben geen familie, niet zelden omdat kinderen naar het buitenland zijn vertrokken. In Korçë is een organisatie actief die deze patiënten helpt en tot de dood toe verzorgt. De regering verleent geen subsidie aan deze organisatie terwijl ze voor het hele land en vele inwoners prachtig werk doen.
Soms wordt er door de regering wél aan enkele van dergelijke zorgprojecten geld gegeven. Dan wil men EU-waarnemers laten zien dat Albanië dergelijke zorg prima voor elkaar heeft. Maar dat soort zorg is slechts voor enkelen weggelegd, namelijk voor familie en vrienden van politieke leiders.
Het is geen wonder dat jongeren massaal het land verlaten. Ook al ben je universitair opgeleid, als je de goede contacten niet hebt lig je er uit. Vriendjespolitiek en corruptie zijn hier wijdverbreid. Sommigen die ik sprak vroegen mij Albanië snel toe te laten als EU-lidstaat. Ik heb dat afgehouden: de rechtsstaat, het democratische stelsel en de financieel-economische stabiliteit zijn er hier nog niet. Het verandert, maar buitengewoon langzaam.
Eén van mijn gesprekspartners heb ik gezegd dat de EU leert van fouten. We hebben landen als Roemenië te snel de EU in getrokken. De man smeekte mij, die fout voor wat Albanië betreft nog een keer te herhalen.
